bij bekende grootheden de juiste eenheden kiezen;
eenheden (met voorvoegsels) omrekenen.
rekenen met positieve en negatieve decimale getallen met de juiste rekenvolgorde;
aflezen van een getallenlijn (schaalverdeling).
Er is in uur tijd op een bepaalde plaats mm water per m
Hoeveel liter water is er in die tijd op het platte dak van een school met een oppervlakte van m
Eerst alles omrekenen naar dm.
Het water staat dm hoog op
elke dm
Je hebt leren werken met maten voor lengte, oppervlakte en inhoud. Maar er zijn veel meer grootheden die je kunt meten. Bijvoorbeeld:
tijd in uren, minuten, seconden, dagen, jaren, ...;
gewicht in gram (g);
temperatuur in graden Celsius (°C) of graden Fahrenheit (°F);
grootte van computerbestanden in byte (b);
geluidssterkte in decibel (dB);
snelheid in meter per seconden (m/s) of kilometer per uur (km/h).
Bij eenheden als kilometer zie je ook al een voorvoegsel staan.
De officiële eenheid is de meter, kilo betekent , dus km m.
Er zijn nog veel meer voorvoegsels.
De bekendste zijn:
milli voor duizendste;
centi voor honderdste;
deci voor tiende;
deca voor ;
hecto voor ;
kilo voor .
Maar dit zijn ze nog lang niet allemaal...
Bekijk in de uitleg enkele veel voorkomende eenheden en hun voorvoegsels. Leer vooral die voorvoegsels en hun betekenis goed uit je hoofd.
Stel: je hebt mg van een bepaalde stof.
Van welk woord is
En hoeveel gram heb je nu?
milli; g.
En hoeveel g is kg? Geef je antwoord als getal zonder voorvoegsel.
g
Mg (megagram) is miljoen gram.
Hoeveel kg is Mg?
kg
In de praktijk wordt voor Mg het woord
Hoeveel kg is een megaton? Schrijf je antwoord zo kort mogelijk.
megaton is miljoen ton, dus miljoen kg kg
Elke liter water weegt kg.
Hoeveel g weegt mL water? Geef je antwoord in decimalen.
g
kg/L kg/mL g/mL, dus: g
Deel in de verhouding de teller en noemer door om van L naar mL te gaan.
Een liter zeewater weegt ongeveer kg. Je mengt een liter zeewater met een liter water en haalt daar mL gemengd water uit. Hoeveel g weegt die mL? Geef een exact antwoord.
g
Dat is samen L water van kg. L mL, dus mL ervan weegt kg g.
In de nanotechnologie wordt gewerkt met afstanden van nanometers: nm miljardste m.
Hoeveel mm is nm? Geef je antwoord als normaal decimaal getal.
mm

In het S.I.-stelsel zijn alle gebruikte
Hieronder zie je een lijst met veel voorkomende grootheden en hun eenheden.
lengte | meter | m | |
oppervlakte | vierkante meter | m |
|
inhoud, volume | kubieke meter |
m |
|
massa | kilogram | kg | |
tijd | seconde | s | |
temperatuur | graden Celsius | °C | |
absolute temperatuur | Kelvin | K | |
elektrische stroom | ampère | A | |
snelheid | meter per seconde | m/s | |
bestandsgrootte | | byte | b |
Eenheden die zijn samengesteld uit meer dan één eenheid (zoals m/s), noem je
De belangrijkste voorvoegsels zijn:
| ||||||||
deci | d | tiende | | deca | da | tiental | ||
centi | c | honderdste | | hecto | h | honderdtal | ||
milli | m | duizendste | | kilo | k | duizendtal | ||
micro | µ | miljoenste | | Mega | M | miljoen | ||
nano | n | miljardste | | Giga | G | miljard | ||
pico | p | biljoenste | | Tera | T | biljoen |
Het omrekenen van eenheden komt veel voor.
Je ziet een paar voorbeelden:
Van liter naar m
L dm
Van centiliter naar cm
cL L dm
Van milliliter naar cm
mL L dm
Van MB (megabyte) naar kB (kilobyte):
MB miljoen B B kB
Van kg naar mg:
kg g dg cg mg
Van m
m
Van m
m
In het voorbeeld zie je enkele voorbeelden van het omrekenen van eenheden.
Hoeveel cm
dL = cm
dL L m
cm cm cm cm
Of gebruik meteen dat L dm
dL L dm
Een
g
Hoeveel L gaan er in m
L
m
Een
m
ha are dam
Vul in.
m
m
m
nm ... cm
nm cm
nm m cm cm
ha ... m
ha m
ha are dam
hL ... cm
hL cm
hL L dm
mL ... cm
mL m
mL L dm
kg ... mg
kg mg
kg g mg
Voor de grootte van databestanden worden de megabyte ( MB miljoen byte), de gigabyte ( GB miljard byte) en bij de opslag zelfs de terabyte ( TB biljoen byte) gebruikt.
Hoeveel MB is GB?
GB B MB.
Hoeveel MB is TB?
TB MB.
Schrijf de volgende hoeveelheden eerst in de technische notatie en daarna met een voorvoegsel.
Pa
Pa kPa.
W
W µW.
V
V MV.
A
A mA.
Ω
Ω MΩ.
Hz
Hz GHz.

De tijd is een speciale grootheid: de eenheid van tijd is de seconde, maar je spreekt niet van een decaseconde om seconden of een kiloseconde om seconden aan te geven. Voor grotere tijdseenheden gebruik je namen als:
minuut: minuut seconden s
uur: uur minuten seconden s
dag: dag uur minuten seconden s
En dan zijn er nog meer begrippen: een etmaal ( dag), de maand (tussen de en de dagen), het jaar (ongeveer dagen), de eeuw ( jaar). Dit is cultureel bepaald en daarom niet overal hetzelfde.
Kleinere tijdseenheden zijn: de tiende seconde, de honderdste seconde, de milliseconde (duizendste seconde), enzovoort.
De tijdrekening heeft zijn eigen systeem.
Hoeveel ms (milliseconde) gaan er in dag?
ms
ms
Hoeveel dagen, uren, minuten en seconden zou megaseconde moeten zijn?
dagen, uur, min en s
megaseconde s. Nu eerst onderzoeken hoeveel hele dagen daarin gaan:
dagen, dus alvast hele dagen.
Dan blijven over: s.
(Of via het deel achter de komma: s over).
uren, dus plus hele uren.
Dan blijven over: s.
(Of via het deel achter de komma: s over).
minuten, dus plus hele minuten.
Dan blijven over: s.
(Of via het deel achter de komma: s over).
Totaal dus: dagen, uur, min en s.
De omtrek van de aarde is km.
Je fietst gemiddeld km in een uur. Hoeveel dagen en uren doe je over deze afstand?
dagen en uur
uur en dagen, dus hele dagen.
Dan blijven over: uren. (Of via: uren over).
Totaal dus dagen en uur.
Stel je voor dat je met een raket zo snel zou kunnen gaan dat je de omtrek van de aarde in uur aflegt. De afstand tot de planeet Mars is vanaf de aarde ongeveer miljoen km. Hoeveel dagen en uur doe je daar over?
dagen en uur
uur. En dagen. Dus alvast hele dagen. Blijft over: uur. Dus totaal dagen en uur.
Voor de grootheid snelheid worden de samengestelde eenheden km/h of m/s gebruikt. Regelmatig moet je omrekenen van km/h naar m/s of omgekeerd:
km/h m/s
m/s m/h km/h
Dus een auto die km/h rijdt, heeft een snelheid van m/s.
Een deeltje dat met m/s voortbeweegt, heeft een snelheid van km/h.
Bij een grootheid als snelheid heb je te maken met samengestelde eenheden zoals m/s of km/h.
Voor lucht bij kamertemperatuur (20 °C) is de geluidssnelheid ongeveer m/s. Hoeveel km/h is dat? Geef je antwoord in één decimaal nauwkeurig.
km/h
m/s km/h
De lichtsnelheid is ongeveer km/s. Hoeveel km/h is dat? Geef je antwoord in wetenschappelijke notatie.
km/h
km/h
( km/h km/h)
Hoeveel m/s is dat? Geef je antwoord in wetenschappelijke notatie.
m/s
m/s
( m/s m/s)
De soortelijke massa (of
Hoeveel g/cm
g/cm
kg/dm
Hoeveel kg weegt m
kg
m
Goud heeft een soortelijke massa van kg/dm
gram
mL = L = dm
Kubieke centimeter wordt ook wel afgekort tot cc (
Hoeveel liter is dat?
L
cm
Hoeveel cc heeft een motor met een totale cilinderinhoud van L?
cc
L dm
Een automotor heeft soms wel een cilinderinhoud van L. Hoeveel cc is dat?
cc
L dm
Een liter water weegt ongeveer kg.
Hoeveel gram weegt mL water?
Ongeveer g.
kg/L g/L g/mL g/mL
Het platte dak van een schoolgebouw heeft een totale oppervlakte van m
L
mm m
Stel je voor dat dit water op het dak zou blijven staan. Hoeveel kg water drukt er dan op elke m
kg/m
L is ongeveer kg, dus kg/m
Sommige computers hebben een harde schijf met een opslagruimte van TB (terabyte is biljoen byte). Foto's hebben een bestandsgrootte van bijvoorbeeld MB (megabyte is miljoen byte).
Hoeveel van die foto's gaan er op zo'n harde schijf? Geef je antwoord als geheel getal.
foto’s
foto’s
Je neemt per foto vier seconden om hem te bekijken. Hoeveel dagen, uren, minuten heb je nodig om alle foto's te bekijken?
dagen, uur en minuten.
s. In een dag zitten s, dus er passen dagen in, dus alvast hele dagen.
Blijven over: s.
, dus nog hele uren.
Blijven over: s.
minuten. Dus totaal dagen, uur en min.
Reken om.
hPa ... Pa
hPa Pa
V ... MV
V MV
V V MV
nm ... cm
nm cm
nm = m cm
Ts ... uur
Ts uur
Ts s uur
kg/m
kg/m
kg/m
g/cm
g/cm
g/cm
km/h ... m/s
km/h m/s
m/s
m/s ... km/h
m/s km/h
km/h
Schaatser Sven Kramer reed op 17 november 2007 de km in 6:03,32. Dit betekent dat hij er minuten en seconden over deed.
Met hoeveel km/h schaatste hij gemiddeld? Rond af op één decimaal.
km/h
Zijn totale tijd is seconden. Dus km/s
Dat is km/h.
Een cheetah (jachtluipaard) haalt wel een topsnelheid van km/h. Dat houdt hij echter niet langer dan zo'n m vol.
Hoeveel seconden houdt de cheetah deze snelheid vol? Rond af op één decimaal.
s
km/h = m/s en s
Een ijzeren staaf heeft een lengte van 1,20 m en een vierkante doorsnede van 5 cm bij 5 cm.
De soortelijke massa van ijzer is 7,9 g/cm
Hoeveel kg weegt deze staaf?
kg
g, dus kg.
De staaf wordt verchroomd, dus aan alle kanten van een laag chroom voorzien. Die laag chroom is overal mm dik. De staaf wordt hierdoor gram zwaarder.
Bereken met behulp hiervan de soortelijke massa van chroom in twee decimalen nauwkeurig.
g/cm
Bij de nieuwe balk zijn alle afmetingen cm groter. Het volume dat er bij komt, is:
cm
Dus de soortelijke massa van chroom is g/cm

In Engeland worden afwijkende lengtematen gebruikt: de
Bijvoorbeeld wordt voor snelheid op land de eenheid mph, dat is
En er zijn nog andere maatsystemen, bijvoorbeeld in de astronomie.
Hierboven vind je informatie over het Brits-Amerikaanse maatsysteem.
mile is m. Hoeveel km/uur is mph? En hoeveel m/s?
km/uur = m/s.
nautical mile is m. Hoeveel km/uur is kt? En hoeveel m/s?
km/uur = m/s.
Als een Britse automobilist in Nederland ziet dat hij op de snelweg maximaal km/uur mag en hij rekent om naar mph, hoe hard zou hij dan maximaal mogen rijden?
Ongeveer mph.
De maximaal toegestane snelheid op Amerikaanse snelwegen is vaak mph. Komt dit enigszins overeen met onze maximale snelheid op snelwegen?
km/h. Dus dat is wel wat harder dan in Nederland is toegestaan.
Reken nu zelf de Engelse maten om naar het standaard eenhedenstelsel, het S.I.-stelsel.
Een foot is inches. Hoeveel cm is een foot?
cm.
Een yard is feet (meervoud van foot). Hoeveel cm is een yard?
cm.
Een mile is yards. Hoeveel m is een mile?
cm en dat is ongeveer m.
Een league is miles. Hoeveel km is een league?
km.
Het voetbal is een sport die van oorsprong uit Engeland komt. Er worden daarom veel Engelse maten gebruikt.
Het doel is bijvoorbeeld feet breed en feet hoog. Reken dit om naar meters (in twee decimalen nauwkeurig).
Ongeveer bij m.
De middencirkel heeft een straal van feet. Hoeveel m is dat in twee decimalen nauwkeurig?
Ongeveer m ( m als je uitgaat van cm voor foot).
De penaltystip ligt op meter voor het midden van het doel. Hoeveel feet is dat?
Ongeveer feet.
De breedte van een voetbalveld moet tussen de en de yards liggen en de lengte tussen de en de yards. Reken deze waarden om naar m.
De breedte tussen de en de meter en de lengte tussen de en de meter.
De gemiddelde afstand van de aarde tot de zon wordt de astronomische eenheid AE genoemd. AE is ongeveer miljoen km.
De planeet Mars heeft een gemiddeld afstand van mln km van de Zon. Hoeveel AE is dat?
AE.
Neptunus is de planeet in ons zonnestelsel die het verst van de zon af staat, gemiddeld maar liefst ongeveer keer zover als de aarde. Hoeveel km staat Neptunus ongeveer van de zon af? Geef je antwoord in miljoenen km.
mln km.
De lichtsnelheid is ongeveer km/s.
Hoe lang is het zonlicht onderweg naar de Aarde?
Ongeveer s, dus ongeveer minuten en seconden.
Een lichtjaar is de afstand die het licht in jaar aflegt.
Hoeveel km is dat? En hoeveel AE?
biljoen km (dus km). Dat is ongeveer AE.
Uit Wikipedia (13-11-2009):
Alpha Centauri is de helderste ster in het sterrenbeeld Centaur (Centaurus). De ster staat ook bekend als Toliman, Rigil Kentaurus en Rigil Kent. De dubbelster Alpha Centauri vormt samen met de veel zwakkere Proxima Centauri een drievoudig systeem, dat zich van alle sterren het dichtst bij ons zonnestelsel bevindt. De afstand tot de zon bedraagt 4,36 lichtjaar. |
Hoeveel km is Alpha Centauri van onze zon verwijderd?
biljoen km (dus km). Dat is ongeveer AE.
Reken exact om, waar mogelijk in decimale notatie:
pm ... mm
mm
pm nm µm mm
hm
dm
hm
m/s ... km/h
km/h
km/h
km/h ... m/s
m/s
m/s
mg/dL ... g/hL
g/hL
mg/dL g/dL g/hL
mm/µs ... cm/ms
cm/ms
mm/µs mm/ms cm/ms
mA ... µA
µA
mA µA
kV ... MV
MV
kV kV MV
Je wilt bestanden kopiëren van je laptop naar een externe harde schijf.
Het
kopiëren gaat gemiddeld met MBps (megabyte/s).
Hoeveel minuten en seconden duurt het om een bestand van 8,5 GB te versturen?
minuten en s
GB B en MB B. Dus het duurt s. (Of reken GB eerst om naar MB: dat is MB. Zo kom je ook op s). En s is minuten. Dus hele minuten en seconden.
Het kopiëren van alle bestanden naar de externe harde schijf duurt in totaal uur, minuten en seconden. Hoeveel TB heb je gekopieerd? Geef een exact, decimaal antwoord.
TB
Totaal s, dus
MB.
En dat is GB en TB.
Als je veel te vervoeren of op te bergen hebt, kun je containers huren. Er bestaan verschillende typen en afmetingen. Dit zijn de gegevens van een ft-zeecontainer:
Inhoud: m
Afmetingen ( cm) inwendig:
Deuropening ( cm):
Een ton is kg. Leg uit waarom ton eigenlijk megagram zou moeten heten.
Omdat ton kg g.
Omdat ton kg g.
Ga na dat de opgegeven inhoud van de zeecontainer wel ongeveer klopt.
Bereken daarvoor zelf de inhoud in m
m
cm
m
De container zelf weegt kg. De container met inhoud mag maximaal kg wegen. Hoeveel ton aan inhoud kun je er in kwijt? (Geef een exact antwoord).
ton
ton